HALİD AĞA ÇESMESİ ( H. 1209-M.1794)
HALİD AĞA ÇESMESİ ( H. 1209-M.1794)
Kadıköy’de Acıbadem’e giden Halid Ağa sokağının (No:7 karşısı) başında bulunan bu çeşme, evvelce ana cadde üzerinde eski karakolun alt tarafında iken buraya nakledilmiştir. Çeşme Barok üslubunda olup birbirinden ince sütunlarla ayrılan üç çeşmeden oluşmaktadır. Ayna taşları büyük ve oymalıdır. Sütun başlıkları hizasından bir korniş geçmektedir. Tekneler yerlerinde durmakta ise de suyu akmamaktadır. Çeşmeye beton bir saçak eklenmiştir.
Üç kitabesi vardır. İnşa ile alâkalı esas kitabe orta çeşmenin üzerinde korniş ile saçak arasında bulunmaktadır. Fakat okunamayacak kadar kirlenmiş ve bozulmuştur. “İstanbul Çeşmeleri”’nde kaydedildiğine göre Şair Arif’e ait bulunana iki kıtalık kitabenin tarih beyti şöyledir:
“Misal-i kevser akdı Ârifâ tarihi hamamdan”
“Bu zîbaçeşmeden iç zemzemi olsun hayat-efza”
(1209)
Diğer iki kitabe yapılan tamirlerle ilgili olup üzerine yan ayana oturtulmuş ve ikisinin birleştiği yere beyzî bir madalyon içiersinde tuğra resmedilmiş ise de bu tuğra kazınarak silinmiştir.
Sağdaki iki buçuk kıtalık Ziver’e ait kitabe söyledir:
“ Ser-cûyi bar-ı me kremet Sultan Mahmud-ül hisal”
“ Ehl-i cihanı itmede sîrâb-ı ihsân-ı bî- güman”
“ Ayn-ül hayat-ı lûtfle âfakı ihya ideli”
“Dinse sezâdır şanına İskender-i Hızr-iktiran”
“ Darüssaade Ağası Hâlid Ağanın çeşmesin”
“ İcra idince eyledi ukbâda rûhun şâduman”
“ Oldukça ol şeh haşre dek bünyân-ı feyz-i âfiyet”
“ Olsun bihar-ı şevketi mevc-âver-i ikbâl-ü şan”
“ Çün âb-ı kevser akdı bir tarih Zîver hâmeden”
“ Bu çeşmenin kıldı suyun câri Şehinşah-ı zaman”
(1254)
Bu kitabenin ortasında kazınarak silinmiş bir tuğra izi görülmektedir. Soladki ikinci kitabe Agâh’a aittir ve üç kıtadır:
“ Şeh-i yem-i ma’delet Abdülâziz Han-ı kerem-cû kim”
“Suyun doldurdu ....... dünyanın”
“ Hususâ mâder-i ismet-güzîni Valide Sultan”
“ Ki oldur mühr-i vc-i âsuman-ı zühd –ü tekvânın”
“ Muradı daima icra-yı adl-ü şefkat itmekdir.”
“ N’ola her işde olsa mazhar-ı tevfiki Mevlânın”
“ Susuzluktan görüb bi- tâb kadıköyü sükkânın”
“ bu dil-cû çeşmesn ta’mir kıldı Hâlid Ağanın”
“ İlâhi Pâdişah-ı....... ol mehd-i şevketle”
“Muammer eyle tâ oldukça – çerh-i minânın”
“ Gerek bir teşne leb târihin Âgah cüst-ü cû itsün”
“ Suyun buldu bu çeşme himmetiyle mehd-i ulyânın”
(1285)
Darüşsaade Ağası Halid Ağa’nın 1209 yılın da yaptırdığı bu çeşme 1254 ve 1285 yıllarında tamir görmüştür.