;

BEŞİR AĞA ÇEŞMESİ (H.1157- M.1744)

Ayasofya meydanında cadde üzerinde (Divanyolu cad- Yerebatan Cad. köşe) tarihi su terazisinin önünde bulunan bu çeşmenin cephesi baştan başa mermerle kaplı ise de taşları yer yer kırılmış, teknesi yok olmuştur. İki mermer sütun arasında yine mermer kornişlerle çerçevelenmiş ayna taşının üzerindeki kitabesi son yıllarda çeşme sökülüp yeniden kurulurken hasar görmüştür.

Şair Rahmi’nin kaleme aldığı, Beşir Ağa’nın sülüs hatla bizzat yazdığı tarih manzumesi okunabildiği kadarı ile şöyledir:

“ Cenab-ı âb-ı rû-yi husrevan Sultan Mahmud’un”

“ Cihan sîrab-ı feyz-nisar... lûtfudur hâkkaa”

“ İdüb her kûşesinde âlemin sad gûne hayr icad”

“Cihanı kıldı âbâd ol Hıdiv-ı ma’delet-fermâ”

“ Anın... kim işte bu âb-ı musaffayı”

“ Aga-yi ekrem-i Darüssaade.........”

“ Zehi Aga-yı Bermek-meşreb-ü Hâtem-tabiat kim”

“ Anın şadab-ı feyz-i cûyibar-ı lûtfudur dünya”

“ Revan oldukca yâ Rab cûyibar-ı çeşme-i Hurşid”

“ Ola sîrab-ı feyz-i devleti dünya ve mafiha”

“ Huruf-i bî-nukatla Rahmiyâ tarihin işrab it”

“ Suvardı dehri hakkaa hayr-i câriyle Beşir Ağa”

        (1157)

Aynı devirde yaşamış olan Hacı Ağa ile diğer Beşir Ağayı birbirine karıştırmamak lâzımdır.

Hacı Beşir Ağa (1652- 1746) osmanlı sarayının ünlü Darüssaade Ağası. Yapraksız Ali ağanın yetiştirmesi olan Beşir Ağa 1707’de saray hazinedarı olmuş, sonra Mısır’a Kıbrıs’a sürülmüş daha sonra Hicaz’a gönderilmiş ve Şeyhülharem olmuştur. 1716 yılında İstanbul’a getirilerek Darüssaade Ağalığına tayin edilmiş, III Ahmed ve I Mahmud devirlerinde 30yıl müddetle bu vazifede bulunmuş ve büyük bir nüfuz kazanmıştır. Beşir Ağanın İstanbul’da Bâbıâli dolayında camii, medrese, tekkesi, çeşmesi ve kitaplığı, Eyüp’te medresesi, kitaplığı, çeşmesi, Emir İmam mahallesinde ve Sarıyer’de çeşmeleri ve Medine’de de hayratı vardır.

Beşir Ağa(Ölm.1751) Darüssaade Ağası, beşir ağa I Mahmud devrinde birkaç yıl Darüssaade Ağalığı yapmıştır. Kendisinden önce bu vazifede bulunan Elhac Beşir Ağa gibi ün kazanmak isteyen Beşir Ağa adamlarının bilginlere hakaret etmeleri üzerine Kız kulesinde idam edilmiştir. Bazı hayraları bulunan Beşir Ağanın terekesinde 60 milyon kuruş çıkmış ve rüşvet aldığını gösteren belgeler bulunmuştur.