;

AHMET AĞA ÇEŞMESİ ( H.1270- M.1854)

Çengelköyünde İskele meydanında de halen sıva ile örtülmüştür. Geniş bir saçakta çevrilidir. Çatısı betondan olup bulunan bu çeşme, kesme taştan yapılmış bulunmakta ise kubbe biçimindedir.
Çeşme dört yüzlüdür. Her yüzünde mihrabı andıran birer ayna taşı ve musluk vardır. Teknesi yoktur. Yüksekçe bir kanal çeşmenin etrafından dolanmaktadır.
Kitabesi şöyledir:

“ Mehmed Hüsrev Paşa Hazretlerinin Kavas Başısı Ahmed Ağa nam sahibül- hayrın Çengel karyesinde çakaldağı nam mahalde mutasarrıf oldukları mülk bağı derununda mücedded harfreylediğiyedi adet bir-I mâ’dan hasıl oan mâ-I leziz hasbeten lillah ve taleben limerdatillah karye-I mezbure de inşasına muvaffak oldukları iki çeşme ve bir musluk ve bir savağa cereyan itdirmiş ve mütevellisi yedinde olan vakdiye-I mâmul-ün bihası mantukunca vaz olunan yüzbin kuruşun vikayesiyşe nemasından muhtac’ıtamir ve termim olacakları su yolları msaurifine sarf ve mürur-I ezmine ile mâ-I leziz-I mezburun ve yahud fazlası vardır denilerek bir damlası mahallî-âhara nakil ve sirkat olunmamak eğer ictisar eden olursa dü cihanda makhür-ü duçar-I züll-ü hasar olan âmin. Ber minval-I muharrer karye-I mzeburede kâin bilcümle kebir ve sager islâm ve reaya taraflarından nezaret ve dikkatle mütevellisi tarafından şayet bakfiye-I mezburun hilâfı hareket zuhurunda mütevellisi ve mumamileyhin ol vechile valci olan su-I hareketinde mümanaat olunmak üzere cümlenin manzur ve mâ’l’ûmu olmak için işbu taşa hak ve imlâ ve bu mahlle vaz’ olunmuştur. (1270)

Ruşen Eşret Ünaydın, bu itabenin evvelce iskeleye çıkılacak köşenin başında eski ahşap bir evin altında bulunduğu “ Ayrılıklar” da kaydetmektedir. Kitabeden de anlaşılacağı üzere çeşmeyi yaptıran Ahmed Ağa Sadrazam Mehmed Hüsrev Paşa’nın Kavasbaşısıdır.